Karakterontwikkeling van buitenaf

Het kan haast niet anders of jij bent ook bezig met het goede leven. Jezelf te ontwikkelen tot een mooier, beter mens. Wat betekent het om mens te zijn? Hoe haal je het maximale eruit?  Het zijn vragen die ik mezelf stel en die ik regelmatig mag bespreken in mijn preken op zondag in de Stadshartkerk. We besteden een heel jaar aandacht aan ‘karakter’. Voor mijn februari-preek (hier na te lezen) las ik een boek van David Brooks, columnist in The New York Times. Het heet ‘The Road to Character’ en ik heb er met veel interesse in gelezen. Want het is inderdaad maar de vraag: hoe gaat de weg naar karakter? Wat denk jij?

De hoofdgedachte in het boek is dat we ons karakter ontwikkelen door te kijken naar eigen zwakheden en daar de strijd mee aan te gaan. Dit is al een eeuwenoude, morele traditie. Dit zet Brooks tegenover de neiging in onze cultuur om te kijken naar je sterke kanten of wat je leuk vindt en dat dan verder te ontwikkelen. Vervolgens duikt Brooks in de karakterontwikkeling van allerlei mensen waaronder generaal Eisenhower, Dorothy Day, George Eliot en ook Augustinus.

In het hoofdstuk over deze laatste persoon schetst hij dat Augustinus op een punt tot het inzicht kwam dat je jezelf niet kunt ‘hervormen’, dat je het goede leven niet kunt leven door te denken dat je de chauffeur van je eigen leven bent. Brooks:

‘Iedereen heeft een helpende hand nodig van buitenaf – van familie, vrienden, voorouders, regels, tradities, instituties, voorbeelden en, voor gelovigen, God. We hebben  mensen nodig die ons vertellen wanneer we verkeerd zitten, die ons adviseren het goede te doen, die aanmoedigen, ondersteunen, meewerken ons inspireren onderweg.’

In mijn preek over karakterontwikkeling haal ik dit citaat ook aan. Wanneer Paulus en Brooks met elkaar in gesprek zouden zijn, zou Paulus er vast op hameren dat we Gód nodig hebben voor onze karakterontwikkeling. Paulus beschrijft in Galaten 5 bijvoorbeeld de vrucht van de Gees. Een prachtige passage over negen deugden, karaktereigenschappen die deel van jou kunnen zijn. De vrucht van de Geest is Gods manier om je karakter te vormen. Paulus is dus van mening dat God die helpende hand van buitenaf is. Hij wil ons door de Geest zo vernieuwen dat we gaan lijken op Jezus. Want de Geest is Jezus’ Geest, de vrucht is ook de vrucht van Jezus.

Idee: wij zijn in een Whatsapp-groep de uitdaging aangegaan om elke te dag te bidden om die vrucht van de Geest (we gebruiken de mooie verwoording van Jos Douma).