Het is een vreselijke foto die de vluchtelingencrisis in iedere huiskamer binnenbrengt. De Volkskrant kopte: ‘Deze foto moet Europa veranderen’. Het is de foto van de drie-jarige Aylan Kurdi uit Syrië die de oversteek niet heeft overleefd. Hij is één van de velen, maar juist deze foto maakt gigantisch veel los.
Ik was de laatste tijd wat sceptisch over fotografen en filmploegen die dan bij de kust de propvolle bootjes opwachtten om beelden te schieten. Van hulpverleners begreep ik ook dat de journalisten soms in de weg zaten. Ik kon me daar wel kwaad over maken. Maar deze foto (en ook anderen) helpt velen in te zien, nog meer dan eerst, dat dit een crisis is die niet langer mag duren. Het is wrang dat zulke beelden daarvoor nodig zijn, maar het zegt meer dan 1000 woorden. Dat we zien dat het hier echt om een humanitaire ramp gaat. Veel meer menselijkheid dan zo’n iconisch beeld van een drie-jarig jongetje kun je niet krijgen. En dus maakt de foto veel los bij mensen, in de politiek en media.
Wil je weten hoe de foto bij mij binnen kwam?
Ik zat met mijn zoon van 3 maanden oud op de bank. Ik speelde een liedje voor hem op de gitaar.
‘Je hoeft niet bang te zijn / Als oorlog komt of pijn / De Heer zal als een muur / Rondom je leven zijn.’
Toen liet mijn vrouw de foto zien. Hoe groot is die tegenstelling? Het raakte me diep. Er zijn dus heel veel kinderen – en volwassenen – die dus wel bang zijn. Voor wie de oorlog gekomen is zonder dat zij erom vroegen. En daarom ontvluchtten ze hun land en lieten ze alles achter. Ik vind het niet eerlijk om me af te vragen waar de Heer uit het liedje was toen de boot kapseisde met Aylan.
Deze vragen zijn denk ik relevanter: Waar blijft de massale hulp voor een noodsituatie als deze? Waar is de noodhulp op de eilanden die overspoeld worden door vluchtelingen (Andries Knevel noemt dit punt terecht in Jinek, 31-8). Europa wordt wakker en gaat opnieuw nadenken over beleid op de opvang van vluchtelingen. Het plan schijnt nu te zijn 160.000 asielzoekers verplicht te gaan verdelen over Europese landen. Nederland krijgt er dan 8000. Ik vraag me af of dat gaat lukken. De vorige keer lukte het al niet over 40.000 eens te worden. De Volkskrant zei dat deze foto Europa moet veranderen. Hoewel ik me al veel langer bezighoudt met deze situatie, denk ik dat één ding belangrijker is dan dat: deze foto moet mij (opnieuw en nog meer) veranderen!
—
Naschrift:
Er zijn een aantal particuliere initiatieven die ik graag wil delen als voorbeeld bij het bovenstaande en omdat ze mij geholpen hebben en helpen ‘in actie’ te komen en te veranderen van toeschouwer tot betrokkene.
“Ik verzeker jullie: alles wat jullie gedaan hebben, zoals het opnemen van een vreemdeling, voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor mij gedaan.” – Jezus